Weethetsnel
Heeft 934 instructies gemaakt
Hoe speel je Monopoly? Spelregels en uitleg
Monopoly (in het Nederlands ook wel ‘Monopolie’ genoemd) is een klassiek bordspel dat al generaties lang wordt gespeeld. Bij het spelen van Monopoly handel je in onroerend goed en moet je zoveel mogelijk straten zien te kopen en je tegenstanders failliet laten gaan. Maar: wat zijn eigenlijk de spelregels van Monopoly en wat moet je er nog meer over weten? In dit artikel vertellen we je meer over het spel zelf en de regels die gelden voor specifieke spelelementen.
Weethetsnel.nl kan een kleine vergoeding verdienen middels zogenaamde affiliate links in dit artikel.
Handleiding
1. Opzet van het spel: hoe werkt Monopoly?
Monopoly is een bordspel met straten erop, die je als speler kunt kopen. Bij de Nederlandse versie van Monopoly speel je om bekende winkelstraten, zoals de Kalverstraat in Amsterdam, het Neude in Utrecht en Lange Poten in Den Haag. Bij de Belgische uitvoering speel je bijvoorbeeld met straten als de Diestsestraat in Leuven en de Steenstraat in Brugge.Monopoly speel je met Monopolygeld, oftewel: speelgeld dat niets waard is. Je kunt hiermee onroerend goed kopen. Het belangrijkste doel van Monopoly is om de rijkste speler te worden met de meeste straten, huizen en eigendommen! In andere woorden, zoals de naam ook zegt: om een monopolie op te bouwen op het speelbord.
Als speler wil je bereiken dat je meer geld en bezit krijgt dan de andere spelers, en dat je niet failliet gaat. Dat probeer je te bereiken door slimme zetten te maken en een strategie te verzinnen. Monopoly is een spel waarmee je ondernemersvaardigheden leert, en waarmee je vooruit leert plannen. Ook leer je goed doordacht om te gaan met geld.
Het klassieke Monopoly spel koop je onder meer hier bij Bol.com
2. Met hoeveel personen kun je Monopoly spelen?
Monopoly speel je met 2 tot 8 personen. Let op: bij sommige edities kan dit tot 6 personen zijn. Officieel kun je het spel spelen vanaf 8 jaar; er zit geen leeftijdsgrens aan Monopoly.3. Wat zijn de spelregels met 2 spelers?
De regels voor Monopoly met 2 spelers zijn gelijk aan de spelregels voor het spelen met meer spelers. Wel moet één van beide spelers dan ook als bankier optreden. Meer hierover lees je verderop.4. Uit wat voor speelstukken bestaat Monopoly?
Monopoly bestaat uit:- Speelstukken / pionnen, waarmee je als speler over het bord loopt.
- Twee dobbelstenen, waarmee je bepaalt hoeveel stappen een speler mag zetten.
- Monopolygeld, waarmee je bezit kunt kopen of waarmee je bijvoorbeeld huur betaalt aan een andere speler.
- Huizen en hotel speelstukken waarmee eigendom in een straat kan worden gebouwd.
- Kanskaarten en Algemeen Fonds Kaarten, waarmee je opdrachten doet en extra geld kunt verdienen of verliezen.
- ‘Eigendomsbewijzen’ (kaarten) voor diverse terreinen.
5. De rol van de bankhouder
Voordat het spel begint, moet een van de spelers de rol van bankier (ook wel bankhouder genoemd) aannemen. De bankier beheert al het geld en alle bezittingen. Een bankier kan zelf ook meespelen of alleen als bank optreden. Bij twee spelers heeft 1 van de spelers een dubbele rol.Vanuit de bank worden salarissen uitbetaald, huizen en hotels verkocht (door eigendomsbewijzen uit te geven) en belastingen en boetes geïnd. Ook verkoopt en veilt de bankier grondbezit en verleent hij of zij hypotheek aan spelers. Speelt de bankier zelf niet mee? Dan kun je dit allemaal snel afhandelen.
De bank kan niet failliet gaan. Is het geld op? Dan schrijft de bankier het benodigde geldbedrag op een papiertje en geeft dit als geld uit.
6. Wanneer treedt de bankier op als veilingmeester?
De bankier zal in de volgende situaties grondbezit veilen:- Als een speler onverkochte grond niet wil kopen.
- Als een speler failliet gaat. De grond wordt dan automatisch weer zonder hypotheek verkocht aan een nieuwe eigenaar.
- Als de huizen of hotels vrijwel op zijn en twee spelers hetzelfde gebouw willen kopen.
7. Het startbedrag waarmee wordt gespeeld
Iedere speler krijgt een startbedrag aan monopolygeld van 1500 eenheden in diverse coupures (2 briefjes van 500, 4 briefjes van 100, 1 briefjes van 50, 1 briefje van 20, 1 briefje van 5 en 5 briefjes van 1).8. Wanneer krijg je salaris uitbetaald?
Bij het spelen van Monopoly krijg je standaard geld uitgekeerd, iedere keer als je op of over ‘Start’ komt. Je krijgt dan 200 geldeenheden van de bank. Alleen wanneer je de gevangenis in moet, krijg je geen salaris uitgekeerd.9. De voorbereiding van het spel
Je begint met Monopoly door het bord op een vlakke ondergrond te plaatsen waar alle spelers goed bij kunnen. Op het bord vind je twee vakjes voor de stapeltjes met kaarten. Hierop leg je de Kanskaarten en Algemeen Fonds kaarten. Het geld wordt beheerd door de bank (oftewel: de eerder aangewezen bankhouder).Laat de spelers een eigen pion kiezen en plaats de gekozen speelstukken op ‘Start’. Nadat iedereen het startgeld heeft ontvangen (zie verdeling onder stap 6), kan het spel beginnen.
Let als bankhouder goed op dat je jouw eigen geld gescheiden houdt van dat van de bank.
10. Wie mag beginnen bij Monopoly?
Laat elke speler met de dobbelstenen gooien om zo te bepalen wie er mag beginnen. Degene die het hoogste aantal ogen gooit, mag starten met het spel. De volgorde van spelen gaat met de klok mee vanaf degene die begonnen is.11. Hoe begin je het spel?
De startspeler gooit de dobbelstenen en verplaatst zijn pion een aantal stappen (overeenkomend met het aantal gegooide ogen) naar het juiste speelvak. Op dat vakje voert de speler vervolgens een actie uit. De actie is afhankelijk van wat het vakje is waar hij of zij terechtkomt. Dit kan het kopen van een eigendom zijn, het trekken van een Kanskaart of Algemeen Fonds kaart of een andere actie.Land je op een vakje met een gekleurde streep? Dan betekent dit dat je grondbezit kunt kopen. De eerste persoon die op het vakje staat, koopt het voor de prijs die op het bord staat weergegeven. Je koopt het bezit dan van de bank.
Is de eerste speler klaar met zijn beurt? Dan mag de volgende speler de dobbelstenen gooien. Zo speel je door met het spel.
Gooi je dubbel met de dobbelsteen? Dan mag je nogmaals spelen. Gooi je drie keer achter elkaar dubbel? Dan moet je naar de gevangenis.
12. Op welke speelvakken kun je terechtkomen?
- Onverkochte grond: straten, stations en nutsbedrijven. Je kunt deze grond direct kopen van de bank. Doe je dit niet? Dan wordt de grond waarop jij staat door de bank gelijk geveild.
- Grondbezit van een medespeler: beland je op een speelvak van een ander, dan moet je hier huur betalen.
- Kans of Algemeen Fonds kaart: pak een kaart van de juist stapel en lees wat je moet doen. Leg de kaart daarna weer terug, onderaan de stapel.
- Inkomstenbelasting / extra belasting: betaal het op het speelvak aangegeven bedrag aan de bank.
- Naar de Gevangenis: ga direct door naar de gevangenis.
- Gevangenis (slechts op bezoek): zet je pion op het deel voor het bezoek. Je hoeft verder niets te doen en kunt bij je volgende beurt weer verder spelen.
- Vrij Parkeren: op dit speelvak hoef je niets te doen.
- Eigen grond: je kunt hier gewoon staan en hoeft niets te doen.
13. De Kanskaarten en Algemeen Fonds kaarten
In het spel kun je geld verdienen (en verliezen) met Kanskaarten en Algemeen Fonds kaarten. Er zitten in totaal 16 Kanskaarten en 16 Algemeen Fonds speelkaarten in het spel. Een kaart krijg je als je op het bijbehorende speelvak terecht komt. Je moet dan de opdracht uitvoeren die op de speelkaart vermeld staat.Op de Kanskaarten staat als actie altijd een kans, zoals ‘ga verder naar start en ontvang €200’ of ‘betaal schoolgeld van €150’. De Algemeen Fonds kaarten hebben vrijwel dezelfde functie als Kanskaarten, maar bieden verschillende gebeurtenissen en acties.
14. Het betalen van huur door de andere spelers
Wanneer een andere speler op jouw vakje terechtkomt, moet hij of zij huur betalen. Dat is dus het voordeel van het grondbezit. De hoogte van de huur is afhankelijk van:- Wat er op de eigendomsakte staat.
- Het aantal straten in een stad.
- Het aantal huizen of hotels in de straat.
15. Het betalen van huur voor straten, stations en nutsbedrijven
De hoeveelheid huur die je betaalt, bereken je als volgt:- Huur van een straat: op het Eigendomsbewijs staat de huur voor een onbebouwde straat. Heeft de eigenaar alle straten van de stad in het bezit, dan wordt dit bedrag verdubbeld. Staan er huizen of hotels op? Dan lees je de extra huur hiervoor op het Eigendomsbewijs.
- Heeft de eigenaar 1 station, dan betaal je 25 eenheden huur. Bij 2 stations betaal je 50 eenheden, bij 3 stations 100 eenheden en bij 4 stations 200 eenheden.
- Nutsbedrijf: heeft de eigenaar 1 nutsbedrijf? Dan gooi je met de dobbelstenen en vermenigvuldigt de uitkomst van jouw worp met 4. Dit is de huurprijs die je aan de eigenaar betaalt. Heeft de eigenaar 2 nutsbedrijven? Dan vermenigvuldig je niet met 4, maar met 10.
16. Huurprijs verhogen door huizen en hotels te bouwen
De huur van grondbezit wordt sterk verhoogd door er huizen of hotels op te bouwen. Je kunt huizen kopen als je een geheel kleurvlak (een stad) in je eigen bezit hebt. De huizen moeten gelijkmatig over de stad (kleurvlakken) worden verdeeld. Je kunt dus pas een tweede huis in dezelfde straat zetten als je eerst de andere straten van jouw stad van een huis hebt voorzien. Je mag zoveel huizen kopen als je wilt. Heb je minimaal 4 huizen staan? Dan mag je ook hotels kopen.17. Hoe kun je een hotel kopen?
Voor het kopen van een hotel lever je 4 huizen in bij de bank, en betaal je daarnaast nog een bedrag van 1 huis. Per straat mag maar 1 hotel worden gekocht. In die straat mag je geen huizen meer bouwen.18. Onderling kopen of verkopen van Monopoly vastgoed
Een andere speler mag jouw onbebouwde straten, stations en nutsbedrijven kopen voor een prijs die je onderling overeenkomt. Dit kan buiten de bank om. Het onderling kopen en verkopen van vastgoed en het kopen van huizen en hotels van de bank gebeurt tussen 2 beurten in. Het spel kan ondertussen dus gewoon doorgaan.Bebouwde grond mag alleen worden verkocht door eerst de huizen aan de bank te verkopen, zodat de grond weer onbebouwd is.
19. Wat als een speler niet meer kan betalen?
Kan een speler iets niet meer betalen, zoals de huur aan een andere speler? Dan moeten zijn bezittingen worden ‘geliquideerd’ (worden verkocht). Zoals: het terugverkopen aan de bank, het verkopen aan een andere speler of het officieel failliet worden gesteld.20. Een hypotheek nemen
Kun je als speler geen huur of schulden meer betalen, dan heb je de mogelijkheid om een hypotheek te nemen op jouw eigendom. Hiervoor moet de speler eerst al zijn huizen of hotels van een straat hebben verkocht. De bank betaalt dan de waarde uit van het eigendomsbewijs, zodat je weer geld hebt om mee verder te spelen.21. Hoe werkt de hypotheek?
Heb je een hypotheek op jouw eigendom? Dan mag je daar geen huur meer vragen. Je mag jouw grondbezit wel gewoon verkopen. Koopt een andere speler het eigendom waarop hypotheek zit? Dan kan deze speler:- De hypotheek en de rente direct aflossen aan de bank (zie volgende stap).
- Of alleen de 10% rente betalen, zonder de hypotheek af te betalen.
Let op: je mag pas weer huizen bouwen wanneer alle hypotheken van de stad zijn afgelost.
22. Het aflossen van de hypotheek
Wil je als speler hypotheek aflossen? Dan doe je dit door de bank bovenop het geleende bedrag 10% extra aan rente te betalen.23. Onderhandelen met een andere speler
Wil je eigendommen kopen van een andere speler? Of jouw eigendom aan een ander verkopen? Dan kan dit alleen als het om onbebouwd grondbezit gaat. Staan er huizen of hotels in jouw stad? Dan verkoop je die eerst aan de bank, voodat je een straat in jouw stad kunt doorverkopen.De prijs voor de grond bepaal je als spelers onderling. Grond van een andere speler kun je op de volgende manieren kopen:
- Door een geldbedrag te betalen.
- Door te ruilen tegen andere grond.
- Door te ruilen voor de kaart ‘Verlaat de Gevangenis zonder te Betalen’.
24. Specifieke spelelementen en tactieken
Bij het spelen van Monopoly zijn er verschillende spelelementen waarmee je tactisch kunt spelen:- Let goed op welke eigendommen je koopt. Probeer complete kleurgroepen (straten) aan te schaffen waarop je huizen en hotels kunt bouwen. Zo kun je het meeste geld verdienen.
- Onderhandel met andere spelers. Wees bereid om eigendommen te ruilen - of om andere deals te sluiten met andere spelers om zo je positie te versterken.
- Speel slim en strategisch. Koop eigendommen die in de buurt liggen van vakjes waarop mensen vaker komen, zoals ‘Start’ of ‘Ga naar de gevangenis’. De kans is groot dat andere spelers daardoor ook vaker op jouw vakje komen en geld moeten betalen.
25. Let op de volgende regels tijdens het spelen!
Als spelers mag je elkaar onderling geen geld lenen, dat doet alleen de bank.Grondeigenaren moeten zelf opletten dat ze bij het bezit van huizen huur vragen. Vergeet de eigenaar dit? Dan mag je elkaar daar niet op wijzen.
26. Hoe kom je in en uit de gevangenis?
Je belandt in de gevangenis als je: op het speelvak komt waar je hier naartoe wordt verwezen, wanneer je een kaart met deze verwijzing trekt, of wanneer je 3x achter elkaar een dubbel aantal ogen gooit.Kom je tijdens het spelen op het vak met de gevangenis terecht? Dan geldt dit als een bezoek. Je kunt gewoon verder spelen bij je volgende beurt.
Ben je in de gevangenis beland, dan kun je op de volgende manieren eruit komen:
- Door gelijk een boete te betalen van 50 geldeenheden en jezelf daarmee uit te kopen.
- Door bij een van je volgende drie beurten een dubbel aantal ogen te gooien.
- Door het trekken van de kaart ‘Verlaat de Gevangenis Zonder Betalen’.
- Door bij de derde beurt een boete van 50 geldeenheden te betalen. Je mag niet meer dan drie beurten in de gevangenis blijven. Bij de volgende beurt mag je dan weer verder spelen.
Moet je naar de gevangenis dan ontvang je geen salaris, omdat je niet meer officieel langs ‘Start’ komt.
27. Wanneer is het spel afgelopen en wanneer heb je gewonnen?
Een potje Monopoly is afgelopen wanneer er genoeg spelers zijn die zich hebben teruggetrokken, omdat ze failliet zijn. Een speler gaat failliet wanneer diegene niet genoeg geld heeft om aan de betalingsverplichtingen te voldoen. Degene die vervolgens overblijft, is de winnaar van het spel. De winnaar heeft monopolie op de stad en heeft daarmee terecht gewonnen!Als alternatief kun je spelen met een vooraf afgesproken speeltijd. Is de tijd om? Dan wint de speler met het grootste totaalbedrag aan geld en bezittingen.
28. Hoe lang duurt Monopoly?
Gemiddeld duurt een potje ongeveer 120 minuten of langer. Je maakt het vaak zo lang als je zelf wilt.29. Spelen met de geluksdobbelsteen
Bevat jouw Monopoly editie een geluksdobbelsteen? Dan kun je deze erbij gebruiken om het spel te versnellen. Gooi je 1, 2, of 3 met de geluksdobbelsteen? Dan tel je dit bij de witte dobbelstenen op. Kom je op de Bus? Dan mag je zelf kiezen hoeveel ogen van de witte dobbelstenen jij pakt. Gooi je bijvoorbeeld een 2 en een 4 daarmee? Dan mag je 2, 4 of 6 stappen zetten.Gooi je Mr. Monopoly? Dan zet je gewoon het standaard aantal stappen dat de witte dobbelstenen aangeeft. Voer de opdracht uit die bij dat vakje hoort. Daarna ga je gelijk door naar een vakje waarvan de grond nog niet verkocht is en speelt hiermee verder. Is alle grond verkocht? Dan ga je naar het eerstvolgende vakje waar je huur moet betalen.
Misschien ook interessant:
Bronvermelding
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Richard van Regels.nl - Regels van Monopoly
Overige gebruikte bronnen:
Spelregels Monopoly: Dit is hoe je een officieel potje speelt!
Hasbro Monopoly Handleiding
Monopoly
Afbeelding: Bruno via Pixabay
