1. Wat heb je nodig voor Kubb?
Voor het spelen van Kubb heb je een Kubbspel nodig. Dit bestaat uit een koning kubb, 10 houtblokken (de kubbs), 6 werpstokken en 6 veldstokken voor de markering van het veld.
2. Kubb: hoeveel spelers?
Kubb kan gespeeld worden met 2 of meer spelers. Het is wel eerlijk om een gelijk aantal spelers te hebben per team. Het is aan te raden om maximaal met 12 spelers te spelen, aangezien er steeds 6 werpstokken zijn per team.
3. Wat is het doel van Kubb?
Het doel van Kubb is om de koning kubb om te gooien. Het team dat de koning als eerste omgooit, wint. Er mag pas op de koning gegooid worden, als een team alle kubbs op de speelhelft van de tegenpartij, omgegooid heeft. Ook moet dit team nog een of meerdere werpstokken over hebben. Mocht een team de koning omgooien voordat alle kubbs zijn omgegooid, dan is het spel direct voorbij en wint het andere team.
4. Kubb: wat is de veldopzet?
Gebruik de 6 veldstokken om het veld te markeren. Het veld voor kubb is 8 meter lang en 5 meter breed. Zet 5 kubbs aan de linkerkant van het veld over de breedte, op gelijke afstanden. Doe hetzelfde met de andere 5 kubbs, maar dan aan de rechterkant van het veld. Zet de koning kubb in het midden. Het ene team gaat achter de kubbs staan aan de linkerkant van het veld. Het andere team doet hetzelfde, maar dan aan de rechterkant van het veld.
5. Kubb: hoe gooien met de werpstok?
Een werpstok mag alleen onderhands gegooid worden. Het is niet toegestaan om de werpstok horizontaal te laten draaien (zoals de beweging van een deegroller). Gebeurt dit tijdens het gooien toch? Dan is de worp ongeldig en mag de werpstok niet opnieuw gegooid worden. Als er kubbs zijn omgegooid tijdens deze worp, dan worden deze weer overeind gezet.
Het is wel toegestaan dat de werpstok verticaal draait.
Wil je een voorbeeld zien van een worp? Kijk dan even in
deze video van 1:36 tot 1:49.
6. Kubb: hoe begint het spel?
Om te bepalen wie er als eerste aan de beurt is, gooien beide teams een werpstok richting de koning. Het team waarvan de werpstok het dichtst bij de koning ligt, mag beginnen. Gooit een team hierbij gelijk de koning om, dan mag het andere team beginnen. Het beginnende team, deze wordt nu even team 1 genoemd, krijgt de 6 werpstokken. Zij mogen de werpstokken een voor een gooien. Hierbij proberen ze de kubbs van team 2, om te gooien.
7. Kubb: het eerste spelverloop
Gooit team 1, een of meerdere kubbs van team 2 om? Dan pakt team 2 de omgegooide kubb(s) en gooit deze in het speelveld van team 1. Dit doen zij vanaf hun basislijn (de ruimte achter hun eigen basiskubbs). Team 1 zet deze kubb(s) in hun veld overeind - dit zijn nu veldkubbs geworden.
Daarna is team 2 aan de beurt. Zij krijgen alle werpstokken. Nu moeten zij proberen, om eerst deze veldkubb(s) om te gooien. Daarna mogen zij pas de kubbs aan de rand van het veld van team 1 (de basiskubbs), proberen om te gooien.
Gooit team 1 geen enkele kubb om van team 2? Dan is team 2 aan de beurt. Zij krijgen de werpstokken en proberen vervolgens de kubbs van team 1 om te gooien.
Worden er basiskubbs omgeworpen en in het veld gegooid? Dan heten deze kubbs vanaf dat moment veldkubbs.
8. Kubb: het tweede spelverloop
Heeft team 2 alle veldkubbs van team 1 omgegooid? Dan gooit team 1 deze veldkubbs op het speelveld van team 2. Team 2 zet deze veldkubbs overeind. Daarna is team 1 weer aan de beurt. Zij moeten eerst proberen de veldkubbs om te gooien, voordat ze de basiskubbs van team 2 mogen proberen om te gooien.
Stonden er meerdere veldkubbs en staan er na het gooien van team 2 nog een of meer veldkubbs overeind? Dan gooit team 1 alleen de omgegooide veldkubb(s) in het speelveld van team 2. De veldkubbs die niet omgegooid zijn, blijven staan. Daarna is team 1 aan de beurt; zij mogen nu gaan werpen vanaf de veldkubb die op de eigen speelhelft staat en die de kleinste afstand heeft tot de speelhelft van team 2. Een voorbeeld van deze nieuwe lijn, is te zien op de afbeelding hieronder. Ook nu moet team 1 eerst de veldkubb(s) van team 2 omgooien en dan pas de basiskubbs.
Heeft team 2 geen veldkubb(s) omgegooid? Dan is team 1 aan de beurt. Zij mogen nu ook gaan werpen vanaf de veldkubb die op de eigen speelhelft staat en die de kleinste afstand heeft tot de speelhelft van team 2.
Heeft team 2 alle veldkubbs en daarna een of meerdere basiskubbs van team 1 omgegooid? Dan gooit team 1 zowel de veldkubbs als de omgevallen basiskubbs in het speelveld van team 2. Vervolgens zet team 2 al deze kubbs overeind (de basiskubbs zijn nu ook veldkubbs geworden). Hierna is team 1 aan de beurt en proberen zij eerst de veldkubbs om te gooien en daarna de basiskubbs (die nog langs de rand van het veld staan).
Zijn er helemaal geen veldkubbs? Zolang geen enkel team een basiskubb omgooit, komen er geen veldkubbs. Het spel gaat gewoon door.
9. Verdere verloop van het Kubb spel
Het Kubb spel blijft doorgaan. Team 1 gooit bijvoorbeeld veldkubbs en eventueel basiskubbs om van team 2. Team 2 gooit deze dan in het veld van team 1. Vervolgens moet team 2 deze veldkubbs omgooien, voordat zij basiskubbs van team 1 mogen omgooien.
10. Kubb: wanneer win je het spel?
Het spel blijft net zo lang doorgaan, totdat een van de teams alle veldkubbs en basiskubbs heeft omgegooid op de helft van de tegenpartij. Als dat gebeurt en er zijn nog een of meerdere werpstokken over, dan mag het team proberen om de koning, die in het midden staat, om te gooien. Lukt dat, dan heeft het team gewonnen. Lukt dat niet, dan gaat het spel gewoon weer verder totdat de koning uiteindelijk is omgegooid.
11. Kubb: aanvullende regels
- Een kubb is in, wanneer deze na het rechtop zetten voor minstens 50% in het veld van de tegenpartij staat. Komt de kubb bijvoorbeeld half aan de kant van het team dat gooit te liggen, maar staat deze na het rechtop zetten minimaal 50% in het veld van de tegenpartij? Dan is deze in.
- Als een kubb gegooid wordt naar de andere speelhelft, maar buiten het veld terecht komt, mag de kubb nogmaals gegooid worden. Als de kubb opnieuw uit is, mag de tegenstander de kubb op een willekeurige plaats in het eigen speelveld zitten. De kubb moet wel minstens een werpstok van de koning af liggen en minstens een werpstok van een veldmarkeerstok.
- Als een basiskubb eerder wordt omgegooid dan een veldkubb, dan wordt de basiskubb direct weer overeind gezet.
- Als een van de (al in het veld staande) veldkubbs per ongeluk wordt omgegooid bij het gooien van een kubb, dan wordt deze veldkubb weer overeind gezet.
- Als een kubb omvalt, maar vervolgens doorrolt en weer rechtop staat, telt de kubb wel als omgegooid.
- Er mag alleen op de koning gegooid worden, vanaf de basislijn.
12. Spelen met kinderen of minder ervaren spelers
Wanneer het Kubb spel met kinderen gespeeld wordt, of met minder ervaren spelers, kan het veld eventueel in de lengte kleiner worden gemaakt. Ook zou je kunnen toestaan dat de werpstokken gegooid worden vanaf een kleinere afstand. Of je geeft het team met ervaren spelers minder werpstokken. Op deze manier pas je de spelregels dan iets aan op de situatie en op het niveau van de spelers.
13. Kubb spel sneller spelen
Het spel kan best lang duren (60 minuten en langer). Wil je het versnellen en zo de speeltijd verkorten, haal dan de omgegooide veldkubbs uit het spel. Zo zijn er steeds minder kubbs en is het spel sneller voorbij. Ook zou je, nadat de koning niet geraakt is, meteen het andere team de kans kunnen geven om op de koning te gooien. Door het toepassen van deze spelregels wordt het Kubb spel korter.